Het boek van Hervé Kempf is een zeer toegankelijk en goed geschreven opiniestuk. Het boek bestaat uit vier delen.
1. Een beschrijving van de toestand van het milieu ;
2. Een beschrijving van de armoede in de wereld.
3. De uiteenzetting van de ideeën van Veblen;
4. Een waarschuwing voor mogelijke aantastingen van de democratische vrijheden.
In het eerste deel beschrijft de auteur de toestand van het milieu als catastrofisch. Hierbij gebruikt hij in zijn tekst cijfermateriaal zonder dat dit de leesbaarheid in het gedrang brengt. Het tweede deel contrasteert volledig met het eerste qua stijl. Daar waar het gebruik van cijfers in het eerste deel de indruk wekt van een objectieve beschrijving van een bepaalde situatie, doet de stijl van het tweede deel - met een “anecdotische” beschrijving van de armoede in Centraal – Amerika en Parijs - daaraan afbreuk.
Het derde deel heeft een uiteenzetting van de ideeën van Veblen en vormt tevens de centrale stelling van het boek. Veblen observeert dat de behoeftes niet ongelimiteerd zijn. Hij beschouwt ook niet dat de productie schaars zou zijn, maar stelt dat er voldoende wordt geproduceerd. Voor Veblen is de tendens te rivaliseren de belangrijkste motor van de economie. De enige manier om een milieucrisis te vermijden is de consumptie en het inkomen van de oligarchie te verminderen, aangezien zij het consumptiemodel van de maatschappij bepaalt. Alleen zo zullen wij (als gewone mensen) aanvaarden om minder goederen en minder energie te verbruiken.
De stelling van het boek sluit perfect aan met de opvattingen van een Hans Achterhuis “Het rijk van de schaarste”. Ook hier is de auteur catastrofisch. Als links de boodschap niet volgt, dan dreigt ze te verdwijnen ...
Het vierde deel van het boek waarschuwt voor mogelijke aantastingen van de democratische vrijheden en is bijzonder interessant omdat het aansluit met de actualiteit (folteringen door VS van gevangen in Guantanamo) of de leefwereld van de mensen (bv de risico’s verbonden aan veiligheidscamera’s, gsm’s, enz.)
Algemeen besluit: het boek heeft heel veel aandacht voor het verdelingsvraagstuk, voor de democratische vrijheden. In die zin heeft het zeker raakvlakken met wat wij de klassieke linkerzijde zouden kunnen noemen. Alleen steunt Kempf steunt in zijn redenering op een denker (Veblen) die daar weinig gemeen mee lijkt te hebben.
JG.
Titel : Comment les riches détruisent la planète
Auteur Hervé Kempf
Uitgever : Seuil
ISBN 202089632X
